Tiền thân của Hội nông dân Việt Nam là tổ chức Nông hội đỏ, được thành lập ngày 14/10/1930. Trải qua 92 năm phấn đấu, xây dựng và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, giai cấp nông dân và Hội Nông dân Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, đã tập hợp, động viên giai cấp nông dân đóng góp tích cực vào sự nghiệp cách mạng Việt Nam, viết lên những trang sử hào hùng của dân tộc.
Nhìn lại chặng đường lịch sử, vào những năm đầu thế kỷ 20, dân tộc liệt Nam sống trong cảnh lầm than, dưới ách áp bức đô hộ của thực dân Pháp và triều đình phong kiến. Với lòng yêu nước thương dân, nhiều sĩ phu yêu nước đã quên mình đi tìm đường cứu dân, cứu nước. Tiêu biểu như: Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Hoàng Hoa Thám… song sự nghiệp không thành, từ chủ nghĩa yêu nước Nguyễn Ái Quốc đã đến với Chủ nghĩa Mác-Lênin và tìm ra con đường cách mạng Việt Nam.
Ngày 03/02/1930 Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đánh dấu một bước ngoặt lịch sử vĩ đại của cách mạng Việt Nam, mở ra giai đoạn mới trong sự nghiệp giải phóng dân tộc. Là một nước thuộc địa, nửa phong kiến, hơn 90% nhân dân sống ở nông thôn. Đảng nhấn mạnh "Nông dân là lực lượng to lớn của cách mạng". Vì vậy, phải tập hợp nông dân vào một tổ chức dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân đấu tranh giành độc lập tự do và thực hiện cách mạng ruộng đất. Ngay sau khi ra đời, Đảng đã khẩn trương chuẩn bị cả về tư tưởng và tổ chức để nhanh chóng hình thành các đoàn thể quần chúng. Ngày 14/10/1930 - Tổ chức Nông Hội đỏ ra đời nhằm tập hợp lực lượng nông dân đoàn kết xung quanh Đảng Cộng sản Việt Nam đấu tranh cho tự do, độc lập của dân tộc. Trong luận cương chính trị năm 1930 của Đảng đã khẳng định rõ mục tiêu của cách mạng Việt Nam là độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, ngay từ những năm đầu của thế kỷ XX, giai cấp nông dân Việt Nam và quần chúng cách mạng đã vùng lên đấu tranh anh dũng ở khắp 3 miền Bắc - Trung - Nam và đặc biệt là cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh (1930 - 1931), một bước tập dượt để tiến hành tổng khởi nghĩa cách mạng Tháng 8 - 1945 thắng lợi.
Thành công vĩ đại của Cách mạng tháng Tám là một minh chứng cho tinh thần, khả năng và vai trò cách mạng to lớn của nông dân với sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Đồng thời, là một thắng lợi của sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn của Đảng đối với các tổ chức của giai cấp nông dân, thể hiện sự gắn bó giữa Đảng với nông dân, nông dân với Đảng.
Đất nước vừa độc lập, dân tộc lại bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược với âm mưu cướp nước ta một lần nữa. Thực hiện lời kêu gọi: “Kháng chiến, kiến quốc” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, hàng vạn thanh niên nông thôn cả hai miền Nam, Bắc đã lên đường tòng quân giết giặc, hàng chục triệu nông dân đã đóng góp sức người, sức của phục vụ tiền tuyến. Nông dân đứng trong mặt trận dân tộc thống nhất (Việt Minh, Liên Việt) đã tạo nên thế trận cả nước đánh giặc, toàn dân kháng chiến. Ở miền Bắc: Với tinh thần "Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng", nông dân đã hăng hái tham gia "Phong trào thi đua ái quốc sản xuất lập công đề cao chiến sĩ' do Đảng và Chính phủ phát động. Các cấp Hội nông dân đã tập trung vận động thực hiện các phong trào, như: xây dựng “Cánh đồng 5 tấn”, “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, phong trào thanh niên nông thôn lên đường tòng quân giết giặc, bảo vệ Tổ quốc... Hội Nông dân trong các vùng địch tạm chiếm đã tiến hành nhiều hình thức đấu tranh như bám ruộng đất, làng xóm để sản xuất; lên án hành động bắn phá, đốt hoa màu của địch; tranh thủ sản xuất, thu hoạch và cất dấu lương thực, thực phẩm ở vùng địch hậu để đảm bảo được nhu cầu của nhân dân và còn đóng góp cho Nhà nước, phục vụ sự nghiệp kháng chiến đã góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ (5/1954) lừng lẫy năm châu trấn động địa cầu, kết thúc gần một thế kỷ ách áp bức, xâm lược của thực dân pháp.
Thắng thực dân Pháp, nhưng dân tộc ta vẫn chưa được hưởng độc lập tự do trọn vẹn, bởi chính sách thực dân mới của đế quốc Mỹ xâm lược. Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. “Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Hàng chục triệu nông dân với khẩu hiệu “Vững tay cày, chắc tay súng”, “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “Tất cả vì miền Nam ruột thịt”. Nông dân đã đứng lên khởi nghĩa vũ trang, phong trào khởi nghĩa của nông dân đã tạo thành phong trào đồng khởi vũ trang. Tạo nên điều kiện cho xây dựng lực lượng để đánh thắng chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”, “Chiến tranh cục bộ”, “Việt Nam hoá chiến tranh”, chiến lược “Gọng kìm bình định nông thôn” của đế quốc Mỹ và ngụy quyền Sài Gòn. Cùng cả nước bước tới chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn Miền Nam thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên Chủ nghĩa Xã hội.
Thắng lợi của sự nghiệp chống Mỹ cứu nước năm 1975 đưa đất nước hoàn toàn độc lập - tự do. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đi theo con đường mà Đảng và Bác Hồ đã chọn, nông dân cả nước nhanh chóng tổ chức lại cuộc sống, mang lại màu xanh cho ruộng đồng, thôn, ấp, bản, làng và cũng từ đây, giai cấp nông dân Việt Nam lại cùng toàn dân làm nên kỳ tích trong sự nghiệp đổi mới. Từng bước xoá bỏ cơ chế quan liêu bao cấp, tìm ra cơ chế khoán sản phẩm khẳng định kinh tế hộ trong nông nghiệp, nông thôn để tạo nên một bước nhảy vọt trong trồng trọt, chăn nuôi và xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn. Đã góp phần quan trọng đưa nước ta từ một quốc gia thiếu đói trầm trọng về lương thực để trở thành một nước xuất khẩu gạo đứng hàng thứ hai trên thế giới.
Những thành tựu quan trọng trên mặt trận nông nghiệp có ý nghĩa lớn lao trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Đồng thời nâng cao vị thế, uy tín của nước ta trên trường quốc tế, góp phần thúc đẩy sự nghiệp CNH, HĐH đất nước.
Sau 92 năm, Hội Nông dân Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh và trưởng thành. Từ Nông Hội đỏ, Hội tương tế ái Hữu, Hội Nông dân Phản đế, Hội Nông dân Cứu quốc đến Hội Nông dân Giải phóng ở Miền Nam, Hội Liên hiệp Nông dân tập thể ở Miền Bắc và từ ngày 01/3/1988, Ban Bí thư TW Đảng quyết định đổi tên Hội Nông dân tập thể Việt Nam thành Hội Nông dân Việt Nam. Ở bất kỳ giai đoạn nào với tên gọi khác nhau, song tổ chức chính trị của giai cấp nông dân luôn thể hiện rõ vai trò và vị trí của mình trong việc tập hợp, động viên giai cấp nông dân tham gia tích cực vào sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ nhất Hội Nông dân Việt Nam họp tháng 3/1988 tại Hà Nội là mốc son đánh dấu sự phát triển của Hội Nông dân Việt Nam trong thời kỳ đổi mới của đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam. Sau 34 kể từ Đại hội lần thứ nhất năm 1988, đến nay, đã Hội nông dân Việt Nam đã tổ chức thành công 7 kỳ Đại hội với trên 10.192 triệu hội viên. Tổ chức Hội đã thực sự trở thành lực lượng nòng cốt cho phong trào nông dân và công cuộc xây dựng nông thôn mới.
Trải qua 92 năm xây dựng và trưởng thành, Hội Nông dân Việt Nam vinh dự được Đảng và Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Sao vàng; Huân chương Độc lập Hạng nhất; Huân chương Lao động Hạng nhì và nhiều cờ thi đua xuất sắc, bằng khen của Chính phủ.
Kỷ niệm 92 năm Ngày thành lập Hội Nông dân Việt Nam là dịp để cán bộ, hội viên, nông dân cùng nhân dân cả nước ôn lại truyền thống cách mạng vẻ vang của tổ chức Hội và giai cấp nông dân Việt Nam; cổ vũ, động viên cán bộ, hội viên, nông dân ra sức thi đua, phát huy vai trò, trách nhiệm của giai cấp nông dân và Hội Nông dân Việt Nam trong phát triển nông nghiệp sinh thái, nông dân hiện đại, nông thôn văn minh, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, xây dựng một nước Việt Nam phồn vinh, hòa bình, thịnh vượng./.
(Cụ thể xem File đính kèm)
HV